به نقل از «ایرنا»

دولت و بازار هیجانی ارز؛ تمرکز بر ریشه‌ها به جای مدیریت هیجانی

تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۲۶۵۴۹

به گزارش ایرنا، طی هفته‌های اخیر بازار ارز دچار نوسانات قیمتی شد و قیمت‌ها در این بازار مسیر صعودی به خود گرفت. در واکنش به این شرایط دولت و به طور خاص بانک مرکزی، اقدامات سیاستی خود برای کنترل هیجانات بازار ارز و بازگرداندن ثبات به این بازار را به اجرا گذاشتند. در آخرین نمونه، بانک مرکزی نسبت به خرید حواله ارزی صادرکنندگان و تحویل اسکناس ارز به آنان اقدام کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در همین رابطه علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی گفت: صادرکنندگانی که در خارج از کشور حواله ارزی دارند با تحویل حواله ارزی به بانک مرکزی به همان میزان اسکناس دلار دریافت می‌کنند و صادرکننده می‌تواند ارز دریافت شده را در بازار متشکل ارزی به قیمت روز به فروش برساند و در مقابل حواله ارزی که در اختیار بانک مرکزی است برای واردات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیاست جدید بانک مرکزی و دیگر سیاست‌های اجرا شده در یک سال و نیم اخیر نشان می‌دهد دولت سیزدهم قصد تکرار روش‌های شکست خورده دولت‌های گذشته در مواجهه با التهابات بازار ارز را ندارد. به بیان دقیق‌تر بانک مرکزی مصمم است تنها با شیوه‌های کارشناسی و مبتنی با قواعد علمی، نوسانات این بازار را مدیریت کند.

تعیین قیمت‌های دستوری، ورود مستقیم به بازار و ارز پاشی گسترده، چوب حراج زدن به ذخایر ارزی کشور و ... از شاخص‌ترین سیاست‌های شکست خورده در سال‌های اخیر برای مقابله با التهابات بازار ارز است که بانک مرکزی دولت سیزدهم از تکرار آنها پرهیز کرده است. در واقع بانک مرکزی متعهد است التهابات بازار ارز را تنها با اتکا به ظرفیت‌های بازار و بدون ورود مستقیم حل کند.

این رویکرد بانک مرکزی هرچند واجد اثربخشی درازمدت بوده و مانع تکرار جهش قیمت در بازار ارز در دوره‌های زمانی چند سال یکبار می‌شود، اما برخلاف روش‌های قبلی، زودبازده نبوده و برای اثرگذاری نیازمند زمان است. زمان‌بر بودن این شیوه مدیریت بازار ارز اما باعث تحمیل هزینه‌های سیاسی به دولت و به طور خاص بانک مرکزی می‌شود. چنان‌که نمود آشکار آن را می‌توان در روزهای اخیر مشاهده کرد. پس از گذشته چند روز از رشد قیمت‌ها در بازار ارز، تحلیل‌ها، پیشنهادها و انتقادهای مختلفی در این رابطه از سوی افراد مختلف از مردم عادی گرفته تا اساتید دانشگاهی رشته اقتصاد و حتی مسئولان دولت گذشته از جمله عبدالناصر همتی به عنوان رکورددار افزایش نرخ ارز، مطرح شد. با گذشت هر روز از التهاب بازار ارز، انتقادها نسبت به سیاست‌های بانک مرکزی تندتر و تحلیل‌ها درباره علت این نوسانات عجیب‌تر شد.

رونق تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های ناپخته و فضایی در موضوع ارز

از جمله تحلیل‌های عجیبی که به تازگی در تشریح دلایل التهاب بازار ارز مطرح شده، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی است. این تحلیل در حالی مطرح شده که در صورت اثرگذاری حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی بر بازار ارز، این اثر می‌بایست در همان ابتدای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی خودنمایی می‌کرد نه این که پس از هفت ماه ناگهان آثار حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی خودنمایی کند! نکته مهم‌تر این که شدیدترین سقوط ارزش پول ملی از قضا در دوران اجرای سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی رخ داد. در نتیجه این سیاست به هیچ وجه نمی‌تواند عاملی برای حفظ ارزش پول ملی و ثبات بازار ارز باشد. به نظر می‌رسد خاستگاه این قبیل تحلیل‌ها عمدتاً افرادی هستند که پیش از این مجری این سیاست‌ها بوده و اکنون در صدد بهره‌برداری از فرصت التهاب بازار ارز برای توجیه سیاست شکست خورده خود و فرار از سوالات مربوط به توزیع ده‌ها میلیارد دلار رانت ارزی از محل ذخایر ارزی کشور به افراد خاص هستند.

هیجانات اخیر بازار ارز البته علاوه بر تحلیل‌ها، به پیش‌بینی‌ها هم سرایت کرده تا جایی که برخی بدون توجه به وضعیت منابع و مصارف ارزی کشور و نیز بدون در نظر گرفتن کشش بازار ارز، ارقامی فضایی و بی‌مبنا را به عنوان نرخ ارز در روزهای آینده مطرح می‌کنند. با این حال رخدادها و جهش‌های عجیب بازار ارز در سال‌های اخیر، متاسفانه فضا را برای پذیرش این قبیل تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های فضایی فراهم کرده است. مسئله‌ای که کار سیاست‌گذار را برای ثبات بخشی به بازار و کنترل هیجانات سخت‌تر می‌کند.

فراموشی تورم و نگاه صرف به بازار ارز

استفاده دولت‌ها از نرخ ارز برای کنترل تورم از یک سو و تزریق برخی تحلیل‌های نادرست از سوی برخی سیاسیون و اعضای هیئت علمی رشته اقتصاد طی سال‌های اخیر در رابطه با نحوه مدیریت بازار ارز، ذهنیت سیاست‌گذار و به ویژه روسای دولت‌ها را در موضوع چگونگی مدیریت بازار ارز و سیاست ارزی کشور، به هم ریخته است. سال‌ها تبدیل شدن دلار به ابزار سرکوب مصنوعی تورم و حمایت طیفی خاص از اقتصاددانان از این سیاست، توجهات را از «تورم» به عنوان اصلی‌ترین عامل کاهش ارزش پول ملی به معلول تورم یعنی «نوسانات بازار ارز» منحرف کرده است.

در این میان تبدیل شدن نرخ ارز به مسئله‌ای سیاسی و انتخاباتی، هرگونه تغییر در روش مدیریت بازار ارز را ناگزیر از پرداخت هزینه‌های سنگین سیاسی کرده است. همین مسئله بود که باعث شد برخی دولت‌ها دائماً سیاست‌های شکست خورده قبلی را تکرار کرده و از این رهگذر منافع ملی را قربانی منافع سیاسی و انتخاباتی خود کنند. با این حال دولت سیزدهم مصمم به تغییر این ریل غلط است و بنا ندارد روش‌های شکست خورده قبلی را تکرار کند و در نهایت هم هزینه‌های سنگین آن را به کشور و مردم تحمیل کند.

دولت سیزدهم تصمیم گرفته برخلاف دولت گذشته، خود را قربانی تعدیل قیمتی در بازار ارز کند تا همچون سال‌های ۹۷ و ۹۹ جهش‌های چند برابری نرخ ارز معیشت مردم و اقتصاد کشور را از پای درنیاورد. بر همین اساس تمرکز دولت سیزدهم برخلاف دولت‌های پیشین بر کنترل ریشه‌ای تورم به جای سرکوب مصنوعی نرخ ارز است. سیاستی که هرچند نتایج آن بر بازار ارز با تاخیر به بار می‌نشیند، اما یکبار برای همیشه بساط افت ارزش پول ملی را برخواهد چید.

برچسب‌ها دلار نرخ ارز بازار ارز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تورم دولت سیزدهم بانک مرکزی نرخ تورم

منبع: ایرنا

کلیدواژه: دلار نرخ ارز بازار ارز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تورم دولت سیزدهم بانک مرکزی نرخ تورم دلار نرخ ارز بازار ارز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تورم دولت سیزدهم بانک مرکزی نرخ تورم مدیریت بازار ارز ارز ۴۲۰۰ تومانی شکست خورده ارزش پول ملی دولت سیزدهم حواله ارزی بانک مرکزی ارزی کشور سیاست ها تحلیل ها نرخ ارز دولت ها سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۲۶۵۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دولت در حوزه اقتصادی از ابتدا ضعیف بود | به انتخابات آمریکا نزدیک شویم ارز صعودی می‌شود

مرتضی افقه گفت : من تصور نمی‌کنم بانک مرکزی و حتی همین مجلس که حالا منتقد شده است، بتوانند کاری بیش از آنچه تاکنون دیده‌ایم انجام دهند و مانند سابق نرخ ارز در ایران متأثر از عوامل خارجی  خواهد بود و هرچه به انتخابات آمریکا نزدیک می‌شویم هم محور نرخ ارز صعودی می‌شود.

مرتضی افقه، استاد دانشگاه و اقتصاد دان گفت :به‌طور کلی دولت در حوزه اقتصادی از ابتدا ضعیف بوده و حالا هم ضعیف است و تیم اقتصادی دولت تیم قدرتمندی نیست؛ چه مدیران بانک مرکزی و چه مدیران وزارت اقتصاد، اما به هر حال دولت اکنون که می‌گوید فروش نفت خوبی داریم، یعنی ارز هم در اختیار دارد و می‌تواند مدیریت کند اما در حوزه عرضه ارز با احتیاط رفتار می‌کند و در عرصه تقاضا هم قادر به مدیریت نیست.

هم‌میهن نوشت: این استاد دانشگاه در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه این سخن از سوی وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی که نرخ ارز بازاد آزاد را قبول نداریم، چقدر علمی است؟ بیان کرد: «من واقعاً نمی‌فهمم این چه حرفی است که دو مسئول عالی‌رتبه اقتصادی کشور یعنی وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی می‌زنند. واقعاً قابل فهم نیست زیرا هیچ مبنای علمی و تخصصی‌ ندارد. در بسیاری از اقلام‌ها ارز آزاد برای واردات استفاده می‌شود؛ یعنی خود دولت بهتر از هر کسی می‌داند کشور فقط محدود به همان اقلامی نیست که ارز دولتی دریافت می‌کنند و بسیاری از کالاها با ارز غیررسمی خریداری می‌شوند حتی بعضی از اقلام اساسی. حتی می‌شود گفت ۸۰درصد از واردات ما با ارز آزاد است و من می‌گویم این حرف اگر نگوییم بچه‌گانه است اما حتماً غیرعلمی است.